អាជ្ញាធរថ្នាក់ជាតិ និងក្រោមជាតិ បានបង្ក្រាបបទល្មើសគ្រឿងញៀនចំនួន ៤ ៧១៨ករណី និងបានឃាត់ខ្លួនជនសង្ស័យ ១១ ៧៨០នាក់ ក្នុងនោះមានស្រ្តី៩៤៥នាក់។ ថ្នាំញៀនប្រហែល៥តោន និងគ្រឿផ្សំសារធាតុញៀនចំនួន២២៥គីឡូក្រាមត្រូវបានរឹបអូស ក្នុងឆមាសទី១ ឆ្នាំ២០២៤។ នេះបើតាមលោក មាស វិរិទ្ធ អគ្គលេខាធិការអាជ្ញាធរជាតិប្រយុទ្ធប្រឆាំងគ្រឿងញៀន(NACD) ផ្ដល់បទសម្ភាសន៍ដល់ គិរីដងរ៉ែក។
បើធៀបនឹងឆ្នាំ២០២៣ ចំនួននេះនៅតែខ្ពស់ ដែលមានច្រើនជាងពាក់កណ្ដាលនៃបរិមាណសរុបក្នុងឆ្នាំ២០២៣។ ខណៈដែលសង្គមស៊ីវិលមើលឃើញថាបញ្ហាថ្នាំញៀនកំពុងក្លាយជាបញ្ហាធំមួយនៅក្នុងសង្គមកម្ពុជា។
របាយការណ៍អាជ្ញាធរជាតិប្រយុទ្ធប្រឆាំងគ្រឿងញៀនក្នុងឆ្នាំ២០២៣ បានបង្ហាញថា អាជ្ញាធរបានបង្ក្រាបបទល្មើសគ្រឿងញៀនសរុបចំនួន៨០៦៣ករណី និងឃាត់ខ្លួនជនសង្ស័យចំនួន២០ ០០២នាក់។ ថ្នាំញៀនខុសច្បាប់ជាងបីតោនត្រូវរឹបអូស និងថ្នាំជាង៣៤៧តោន និងសារធាតុពាក់ព័ន្ធនឹងថ្នាំញៀន១ ០២៧ គ្រាប់ត្រូវបានដុតបំផ្លាញ។ យុទ្ធសាស្រ្តប្រឆាំងគ្រឿងញៀនរបស់អាជ្ញាធរជាតិប្រយុទ្ធប្រឆាំងគ្រឿងញៀនរួមមានកាត់បន្ថយតម្រូវការ និងការផ្គត់ផ្គង់ ពង្រឹងការព្យាបាល ស្ដារនីតិសម្បទា សមាហរណកម្ម និងការអនុវត្តច្បាប់ ក៏ដូចជាពង្រីកកិច្ចសហប្រតិបត្តិការអន្តរជាតិ និងពង្រឹងយន្តការពហុវិស័យនៅកម្រិតថ្នាក់ក្រោមជាតិ។
ប្រតិបត្តិការបង្ក្រាបគ្រឿងញៀនធ្វើឡើងចំនួន ៥៥ ៣០៥ដង ក្នុងនោះមនុស្ស ១២០ ៣០៧នាក់ត្រូវឃាត់ខ្លួន និងថ្នាំញៀន ២៧ ៦៤១គីឡូក្រាមត្រូវបានរឹបអូស។ មន្ត្រីអនុវត្តច្បាប់ក៏បានដកហូតសារធាតុគីមី ៥២ ០០៥គីឡូក្រាម សម្ភារ និងបរិក្ខាមួយចំនួនផងដែរ នៅឆ្នាំ២០១៧ និង២០២៣។ ក្នុងរយៈពេលដូចគ្នានេះ សមត្ថកិច្ចបានស៊ើបអង្កេត និងបង្ក្រាបសម្បុកជនសង្ស័យចំនួន៤៣៥ កន្លែង ចាប់មេខ្លោង១៦៤នាក់ និងសមាជិកបណ្តាញ៨១១នាក់ និងបានរៀបចំសំណុំរឿងបញ្ជូនទៅតុលាការដើម្បីចាត់ការតាមផ្លូវច្បាប់។
អ្នកនាំពាក្យមន្ទីរប្រឆាំងគ្រឿងញៀននៃអគ្គស្នងការដ្ឋាននគរបាលជាតិ លោក អ៊ិន សុង ប្រាប់គិរិដងរ៉ែកថា អាជ្ញាធរបានប្រើប្រាស់វិធានការជាច្រើនក្នុងការបង្ក្រាបគ្រឿងញៀន ក្នុងនោះរួមមានសហការជាមួយប្រទេសក្នុងតំបន់ ជាពិសេសប្រទេសជាប់ព្រំដែនដើម្បីទប់ស្កាត់បទល្មើសឆ្លងដែន។
លោកបានថ្លែងថា៖ «ពីខែមករាដល់ខែក្កដាក្នុងឆ្នាំនេះ សំណុំរឿង [ថ្នាំញៀន] ធំៗចំនួន៧៧ ត្រូវបំបែក»។ លោកបន្ថែមថាករណីសរុបមាន ៥ ២២០ ត្រូវបានកត់ត្រា និងមានជនសង្ស័យ១២ ៦០៥នាក់ត្រូវឃាត់ខ្លួន។
លោក ប៉ា ចន្ទរឿន ប្រធានវិទ្យាស្ថានប្រជាធិបតេយ្យកម្ពុជា បានលើកឡើងថា ថ្វីបើមានការបង្ក្រាបការជួញដូរ និងការប្រើប្រាស់ថ្នាំញៀននៅកម្ពុជាទំនងជាមិនថយចុះច្រើននោះទេ។ ដូច្នេះអាជ្ញាធរត្រូវខិតខំបង្ក្រាប និងទប់ស្កាត់ការជួញដូរបន្ថែមទៀត។
លោកបន្ថែមថា បញ្ហាថ្នាំញៀនគឺជាបញ្ហាមានយូរមកហើយ និងពិបាកដោះស្រាយ ជាបទល្មើសឆ្លងដែន និងកើតឡើងដោយសារកត្តាមួយចំនួន។ យ៉ាងណា លោកថា ការប្រើប្រាស់បទពិសោធន៍របស់ប្រទេសដទៃ អាជ្ញាធរត្រូវធានាថាកម្លាំងអនុវត្តច្បាប់ «ត្រូវតែស្អាតស្អំ» ដើម្បីទប់ស្កាត់ថ្នាំញៀនឱ្យមានប្រសិទ្ធភាព។
លោកបន្ថែមថា៖ «ការធ្វើតេស្តទៅលើមន្ត្រីរាជការស៊ីវិល និងកងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធជាវីធីទប់ស្ដាត់គ្រឿញៀន និងជាវិធានការចាំបាច់ក្នុងការធានាពីភាពស្អាតស្អំរបស់មន្ត្រីអនុវត្តច្បាប់»។
ដោយគិរីដងរែក
