ការសរសេរនៅក្នុង The Conversation ក្រុមអ្នកវិទ្យាសាស្ត្រមកពីសាកលវិទ្យាល័យ Sydney និងសាកលវិទ្យាល័យ New South Wales (អូស្ត្រាលី) បាននិយាយថា ពួកគេបានបញ្ចប់អាថ៌កំបាំង ចំនួន ៤ សម្រាប់ភាពជាប់បានយូរ ដោយសារសំណុំទិន្នន័យចំនួន ៣៤ ពីការស្ទង់មតិរបស់មនុស្សដែលមានអាយុលើសពី ១០០ ឆ្នាំ ឬជិត ១០០ឆ្នាំ (អាយុ ៩៥ ដល់ ៩៩ ឆ្នាំ) ។ យោងតាមការស្រាវជ្រាវរបស់អ្នកវិទ្យាសាស្ត្រ បានបញ្ចាក់ថា មនុស្សចាស់អាចមានអាយុវែង អាស្រ័យលើចំណុច៤ខាងក្រោមនេះ៖
១ របបអាហារចម្រុះជាមួយនឹងការទទួលទានអំបិលតិចតួចពួកគេប្រើប្រាស់ថាមពល ៥៧-៦៥% ពីកាបូអ៊ីដ្រាត (ជាចម្បងពីម្សៅ) ប្រូតេអ៊ីន ១២-៣២% និង២៧-៣១% ពីខ្លាញ់។
ចំពោះរបបអាហាររបស់ពួកគេមានភាពចម្រុះ ដែលក្នុងនោះអាហារគេចាត់ទុកថាមានគ្រោះថ្នាក់ដូចជាសាច់ក្រហមត្រូវបានគេប្រើក្នុងកម្រិតមធ្យម គ្រាប់ធញ្ញជាតិត្រូវបានគេប្រើជាញឹកញាប់ និងបន្លែនិងផ្លែឈើជាច្រើន។ ជាទូទៅពួកគេមានរបបអាហារបែបសុខភាពច្រើន។ ជាពិសេស អ្នកដែលរស់នៅបានយូរបំផុត តែងតែញ៉ាំអំបិលតិច – សូដ្យូមត្រឹមតែ ១.៦ ក្រាម/ថ្ងៃ ទាបជាងការណែនាំអតិបរមារបស់អង្គការសុខភាពពិភពលោក (WHO) ដែលមានជាតិសូដ្យូមតិចជាង ២ ក្រាមក្នុងមួយថ្ងៃ ស្មើនឹងអំបិល៥ ក្រាម។
២ ប្រើថ្នាំតិច
មនុស្សរាប់រយនាក់ដែលចូលរួមក្នុងការសិក្សាការប្រើប្រាស់ថ្នាំនេះទាបបង្ហាញថា មនុស្សទាំងនេះវិវត្តទៅជាជំងឺរ៉ាំរ៉ៃនៅពេលក្រោយក្នុងជីវិតជាងអ្នកដ៏ទៃ ហើយក៏អាចគ្រប់គ្រងពួកគេបានល្អតាមរយៈកត្តារបៀបរស់នៅផងដែរ។
៣ គេងលក់ស្រួល
គុណភាព និងបរិមាណនៃការគេងប៉ះពាល់ដល់ប្រព័ន្ធការពាររាងកាយ អរម៉ូនស្ត្រេស និងមុខងារនៃប្រព័ន្ធមេតាប៉ូលីសដូចជា ធាត់ លើសឈាម និងជំងឺទឹកនោមផ្អែម។
ការគេងលក់ស្កប់ស្កល់មានទំនាក់ទំនងនឹងសុខភាពល្អជាច្រើនឆ្នាំ និងកាត់បន្ថយហានិភ័យនៃជំងឺរ៉ាំរ៉ៃ ដោយហេតុនេះបង្កើនអាយុវែង។
៤ បរិស្ថានរស់នៅ
វាអាចជាដំណឹងអាក្រក់សម្រាប់មនុស្សជាច្រើនដែលរស់នៅប្រកបដោយផាសុកភាព នៅក្នុងទីក្រុង ៧៥% នៃអ្នករាប់សិបនាក់ បានចំណាយពេលភាគច្រើននៃជីវិតរបស់ពួកគេនៅតំបន់ជនបទ។
ការសិក្សាពីមុនជាច្រើនក៏បានបង្ហាញផងដែរថា ការប៉ះពាល់នឹងកន្លែងពណ៌បៃតងត្រូវបានផ្សារភ្ជាប់ទៅនឹងការកាត់បន្ថយភាពតានតឹង, ការធ្លាក់ទឹកចិត្ត, សម្ពាធឈាម, ជំងឺទឹកនោមផ្អែមប្រភេទទី ២ និងជំងឺបេះដូងជាដើម។
អ្នកនិពន្ធកត់សម្គាល់ថា ការមិនជក់បារី ចៀសវាងគ្រឿងស្រវឹង ឬផឹកស្រាក្នុងកម្រិតមធ្យម ការរក្សាសកម្មភាពរាងកាយ និងទំនាក់ទំនងសង្គម គឺជាកត្តាបន្ថែមដែលជួយបង្កើនលទ្ធភាពនៃការរស់រានមានជីវិតរហូតដល់អាយុលើសពី ១០០ ឆ្នាំ៕
ដោយគិរីដងរែក
