ប្រធានាធិបតី Tsai Ing-wen បានធ្វើជាអធិបតីក្នុងពិធីបាញ់បង្ហោះនៅទីក្រុងកំពង់ផែ Kaohsiung កាលពីថ្ងៃព្រហស្បតិ៍។មន្ត្រីអាមេរិកបានព្រមានថា ប្រទេសចិនអាចមានសមត្ថភាពយោធា ក្នុងការបង្កើនការឈ្លានពានក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានឆ្នាំខាងមុខ។តៃវ៉ាន់ ជាកោះគ្រប់គ្រងដោយខ្លួនឯងដែលចិនចាត់ទុកថាជាខេត្តដែលត្រូវបានគេបដិសេធ ហើយបានប្តេជ្ញាទាមទារយកមកវិញនៅថ្ងៃ ណាមួយ ។
អ្នកសង្កេតការណ៍ភាគច្រើនជឿថា ចិននឹងមិនវាយប្រហារកោះនេះភ្លាមៗទេ ហើយទីក្រុងប៉េកាំងបាននិយាយថាខ្លួនស្វែងរក “ការបង្រួបបង្រួម” ដោយសន្តិវិធីជាមួយតៃវ៉ាន់ប៉ុន្តែទន្ទឹមនឹងនេះ ខ្លួនបានព្រមានតៃវ៉ាន់ ដែលប្រកាសឯករាជ្យជាផ្លូវការ និងការគាំទ្រពី បរទេសណាមួយ ។ ខ្លួនបានស្វែងរកកាន់តែខ្លាំងឡើង ដើម្បីដាក់សម្ពាធលើកោះនេះ ជាមួយនឹងសមយុទ្ធយោធារបស់ខ្លួននៅច្រកសមុទ្រតៃវ៉ាន់ រួមទាំងការធ្វើសមយុទ្ធជាច្រើននៅក្នុងខែនេះ។
លោកស្រី Tsai បាននិយាយនៅពេលនាងឈរនៅពីមុខនាវាមុជទឹកដ៏ប៉ិនប្រសប់ដែលមានរូបសញ្ញាទង់ជាតិតៃវ៉ាន់ថា “ប្រវត្តិសាស្ត្រនឹងចងចាំជារៀងរហូតនៅថ្ងៃនេះ” ហើយនាងបានបន្ថែមថាគំនិតនៃនាវាមុជទឹកផលិតក្នុងស្រុកពីមុនត្រូវបានគេចាត់ទុកថា «ជា កិច្ចការមិនអាចទៅរួច… ប៉ុន្តែយើងបានធ្វើវា»។
យោងតាមមន្ត្រីយោធាបានឱ្យដឹងថា នាវាមុជទឹកដើរដោយថាមពលប្រេងម៉ាស៊ូតតម្លៃ $1.54bn (£1.27bn) នឹងឆ្លងកាត់ការសាកល្បងជាច្រើន ហើយនឹងត្រូវបញ្ជូនទៅឱ្យកងទ័ពជើងទឹកនៅចុងឆ្នាំ 2024 នេះបើយោងតាមមន្ត្រីយោធា។
វាត្រូវបានគេដាក់ឈ្មោះថា Haikun តាមរឿងព្រេងនិទានថា ត្រីដ៏ធំសម្បើម ដែលអាចហោះហើរបានផងដែរ ដែលមាននៅក្នុងអក្សរសិល្ប៍ចិនបុរាណ។ មួយ ទៀត បច្ចុប្បន្ន កំពុង ផលិត។ តៃវ៉ាន់មានគោលបំណងធ្វើប្រតិបត្តិការជាយថាហេតុនូវនាវាមុជទឹកចំនួន ១០ គ្រឿង ដែលរួមមានទូកដែលផលិតពីប្រទេសហូឡង់ចាស់ៗចំនួន ២ គ្រឿង និងបំពាក់ដោយកាំជ្រួច។
ប្រធានកម្មវិធីនាវាមុជទឹកក្នុងស្រុកឧត្តមនាវីឯកHuangShukuangបានប្រាប់អ្នកយកព័ត៌មានកាលពីសប្តាហ៍មុនថាគោលដៅគឺដើម្បីការពារការប៉ុនប៉ងណាមួយពីប្រទេសចិនក្នុងការឡោមព័ទ្ធតៃវ៉ាន់សម្រាប់ការឈ្លានពាន ឬដាក់ការរារាំងកងទ័ពជើងទឹក។ លោកបានបន្ថែមថា វាក៏នឹងទិញពេលវេលារហូតដល់កងកម្លាំងអាមេរិក និងជប៉ុនមកដល់ដើម្បីជួយការពារកោះតៃវ៉ាន់។
ការសាងសង់នាវាមុជទឹកផ្ទាល់ខ្លួនរបស់ពួកគេគឺជាអាទិភាពដ៏សំខាន់មួយសម្រាប់មេដឹកនាំរបស់តៃវ៉ាន់ជាយូរមកហើយ ប៉ុន្តែកម្មវិធីនេះត្រូវបានពន្លឿនក្រោមការដឹកនាំរបស់លោកស្រី Tsai ដែលបានបង្កើនការចំណាយលើផ្នែកយោធាដល់ជិតពីរដងក្នុងអំឡុងអាណត្តិរបស់នាង។
ចិនមិនទាន់ឆ្លើយតបជាផ្លូវការនៅឡើយទេ។ ប៉ុន្តែនៅក្នុងអត្ថបទមួយដែលបានចេញផ្សាយនៅដើមសប្តាហ៍នេះ ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយរដ្ឋ Global Times បាននិយាយថា តៃវ៉ាន់កំពុង “សុបិន្តថ្ងៃ” ហើយផែនការនេះគឺ “គ្រាន់តែជាការបំភាន់” ។ វាក៏បានអះអាងដែរថា យោធារបស់ប្រទេសចិន “បានសាងសង់បណ្តាញប្រឆាំងនាវាមុជទឹកពហុវិមាត្ររួចហើយនៅជុំវិញកោះ”។កាលបរិច្ឆេទមួយដែលបានបង្ហាញនាពេលថ្មីៗនេះគឺឆ្នាំ 2027 – ប្រធានាធិបតីចិនលោក Xi Jinping ត្រូវបានគេជឿថាបានប្រាប់យោធារបស់គាត់ឱ្យមានសមត្ថភាពប្រតិបត្តិការក្នុងការបង្កើនការឈ្លានពាននៅឆ្នាំនោះ។
ប៉ុន្តែនាយក CIA លោក William Burns ក៏បាននិយាយផងដែរថា វាមិនមានន័យថា លោក Xi នឹងសម្រេចចិត្តឈ្លានពាននៅពេលនោះទេ ខណៈដែលលោកត្រូវបានគេគិតថា មានការងឿងឆ្ងល់អំពីថាតើប្រទេសចិននឹងទទួលបានជោគជ័យឬយ៉ាងណា។
ប្រភព BBC News ប្រែសម្រួលដោយគិរីដងរែក
